de koppigste toptelefoon stelt zich voor

De Sony Xperia 1 III is de nieuwe versie van het toptoestel met een 4K-scherm, een compleet nieuwe cameraopstelling met veelzijdige telecamera en een hoogwaardig geluid. Sony krachtigste smartphone is terug, en wij konden hem testen.

Sony Xperia 1 III

De Xperia 1, Sony’s nummer één vlaggenschip is inmiddels aan een derde generatie toe. Of ‘Mark 3’ zoals Sony het zelf zo mooi uitspreekt. Sony staat er al jaren bekend om bekend dat het zijn eigenzinnige weg met Android-telefoons volgt. Sony schrikt er niet voor terug om nieuwe dingen te proberen, en paden te bewandelen die andere fabrikanten liever vermijden. Het wekt ieders aandacht en interesse, maar voorlopig heeft die strategie het Japanse bedrijf geen groot marktaandeel opgeleverd.

Dit jaar konden we alvast met de Xperia 10 II aan de slag. Sony’s midrange telefoon wist echt uit te blinken in een aantal aspecten, maar sloeg voor het grootste deel de bal mis. De Xperia 1 III en Xperia 5 III zijn de vlaggenschepen van dit merk, maar de twee lijken in veel aspecten op elkaar. Je kan de Xperia 5 III het beste omschrijven als de kleinere variant van de grootste jongen uit de reeks: Sony’s Xperia 1 III. Dat is Sony’s krachtigste smartphone waarbij alle remmen los gingen, en je leest er alles over in deze review.

Specificaties

Eén woord: kwaliteit

Kwaliteit: het eerste wat in je opkomt als je de telefoon in je handen neemt. En als dat het eerste woord is, is dat alvast een erg goed begin. De Xperia I III maakt gebruik van een volledig glazen behuizing met aluminium frame in het midden, en het glas is aan weeskanten het nieuwe kras- en valbestendige Corning Gorilla Glass Victus. De achterkant is mat afgewerkt en vingerafdrukken zijn quasi onbestaande.

Als je de telefoon in de hand voelt, dan merk je verder meteen dat de behuizing robuust is en dat de knoppen degelijk zijn. Heel wat telefoons kiezen voor afgeronde hoeken in hun design en een frame dat haast naadloos doorloopt in het scherm. Zelfs in de kleinste designelementen laat Sony zijn eigenzinnigheid zien, want je vindt bij de Xperia 1 III vooral hoekige accenten, en in het bijzonder in het frame.

Of dit design voordelen heeft? Wel, het helpt de telefoon om zich te onderscheiden van anderen, maar het maakt wel dat hij niet erg prettig in de hand ligt. Zeker ook niet in combinatie met de 21:9-verhouding die de telefoon wat langer en smaller maakt. Daarbij komen nog de stevige schermranden aan boven- en onderkant die de telefoon nog meer uitrekken. Dat is niets nieuws, want we zien dit al drie generaties lang bij de Xperia 1, maar het blijft een noemenswaardig onderdeel. Wie van nature erg grote handen heeft, zal het wat minder interesseren.

Toeters en bellen

Als je de Xperia 1 III gebruikt zal je ook meteen zien er een resem van knopjes aan de rechterzijde zit. Bovenaan de volumeknoppen met iets eronder een powerknop en een uitstekende vingerafdrukscanner in één. Dat is niet bijzonder, maar Sony voegt verder nog een knopje toe om de Google Assistent op te roepen en een speciale cameraknop. Die laatste twee zijn eigenlijk nooit bij andere premium telefoons aanwezig, en we moeten zeggen dat ze wel een meerwaarde vormen. Sony heeft er ook speciaal voor gezorgd dat gebruikers ze niets snel per ongeluk zullen indrukken, en da’s fraai.

Nog twee opvallende – om maar niet opnieuw te zeggen “eigenzinnige” – kenmerken aan deze smartphone: een 3,5 mm audiojack, nagenoeg uitgestorven bij premium telefoons, en een simkaartslot dat je gewoon zonder pinnetje met je nagel kan openmaken. Beide kenmerken zijn opnieuw een schot in de roos. Een hoofdtelefooningang is altijd mooi meegenomen en die handige simkaartsleuf willen we in elke smartphone wel. Nu hangt er aan mijn sleutelbos altijd een pinnetje dat occasioneel al eens een stevige prik uitdeelt in mijn been. Als alle smartphonefabrikanten meer Sony zouden zijn, zou dat pinnetje en die beenprikjes dus overbodig zijn.

Kortom, Sony kiest met zijn design zijn eigen weg, en dat draait soms goed uit en soms wat minder fraai. Je moet er soms van houden, maar kwaliteit straalt deze telefoon altijd uit.

Haat-liefdeverhouding met het scherm

Sony gebruikt nog steeds als enige fabrikant van telefoons een scherm dat een hoge 4K-resolutie heef: een resolutie van maximaal 3840 x 1644 pixels. Die resolutie samen met een 120 Hz-verversingssnelheid is vragen om problemen met de accuduur, en juist daarom gebruikt de Xperia 1 III de 4K-resolutie alleen in een select aantal apps. Bijvoorbeeld bij foto- en videobewerking, de momenten waarop het ertoe doet. Doorgaans vertoont het OLED-paneel dus een Full HD-resolutie, en dat is een slimme zet. Alleen laat Sony je niet zien, nog kiezen, bij welke apps 4K wordt ingezet.

4K en 120 Hz voor soepele animaties. Beide kenmerken klinken vast als muziek in de oren, want het schreeuwt gewoon high-end. Toch is er één nadeel aan het paneel van Sony’s topmodel, en dat is de schermhelderheid. Voor een telefoon uit dit prijssegment is de maximale helderheid gewoonweg te laag. De Google Pixel 5 die vorig jaar voor 629 euro werd verkocht – minder dan de helft van de prijs van de Xperia 1 III – heeft een hogere schermhelderheid.

Dat is ontzettend jammer, want het doet Sony’s andere inspanningen met betrekking tot het scherm een beetje teniet. Naast de 4K-functionaliteit heeft de telefoon nog heel wat interessante instellingen met betrekking tot het scherm. Je kan namelijk tot in de puntjes de witbalans en kleuren afstellen. Allemaal mooi, maar dat doet niets aan de lage helderheid.

21:9-verhouding

Verder heeft de telefoon een 21:9-scherm en ook daar valt iets over te zeggen. Die beeldverhouding is prima om bepaalde films en series in bioscoopformaat te zien, maar in de meeste apps, waaronder YouTube, staar je naar grote zwarte balken aan weerszijden. 16:9 is nog steeds het populairste videoformaat, en bij een 21:9-scherm is de zwartruimte aan weerzijden wat groter dan bij andere telefoonschermen.

Het moet wel gezegd dat deze schermverhouding wat beter werkt voor wie wil multitasken door meerdere apps naast elkaar te plaatsen op het scherm. Sony heeft zelfs een aparte app om het gebruik van meerdere apps tegelijk te coördineren, maar desondanks blijft het op Android-telefoons een functie die slechts erg situationeel handig kan zijn.

Sony komt met goede en innovatieve dingen, maar het 21:9-scherm is echt iets voor liefhebbers, en het doet deze telefoon automatisch wat meer richting een niche categorie opschuiven. Al snel krijg je een haat-liefdeverhouding met dit paneel, maar wanneer je buiten staat in fel zonlicht is de liefde wel erg ver te bespeuren.

Wat is hij snel

Sony bespaart in geen geval als het om de prestaties van zijn toptoestel gaat. Een Snapdragon 888-chipset combineert het merk met 18 GB RAM of 12 GB RAM samen met 256 GB opslag. Je kan die opslag ook uitbreiden via microSD, en ook dat is inmiddels voor premium telefoons eerder een zeldzaamheid geworden.

Die sterke specificaties samen met de keuze voor het snelle LPDDR5-gehuegen en UFS 3.1-opslag maakt de Xperia 1 III een echt beest in benchmarks. Als je de OnePlus 9 Pro en de ASUS ZenFone 8 niet meetelt is hij zelfs de allersnelste uit onze testen. En er zijn goede argumenten om die twee vlaggenschepen niet mee te rekenen. ASUS maakt er geen geheim van dat het de prestaties van de telefoon in benchmarks verhoogt, en OnePlus doet eigenlijk het omgekeerde. De telefoon presteert iets minder snel buiten benchmark-apps. De kroon behoort dus toe aan Sony.

Ook in real life is de Xperia 1 III echt ontzettend snel. Deze telefoon weet elke app of game vlot te laten draaien alsof het een koud kunstje is, en met 12 GB RAM vormt ook multitasking geen probleem.

Gameverbetering

De Xperia 1 III helpt gamers verder met de Gameverbetering-app die automatisch actief wordt als je een spel start. Je kan daarin afhankelijk van de game die je speelt kiezen of je accuprestaties of gameprestaties de voorkeur wil geven. Voor weinig veeleisende spellen is die eerste optie namelijk erg interessant, en handig is dat je vanuit het menu ook de schermhelderheid kan verminderen om je accu te besparen. Gameverbetering voelt niet als een gimmick aan, want de app komt met handige functies. Je kan namelijk makkelijk schermopnames maken, screenshots of zelfs een hele burst van screenshots na elkaar. Je kan ook knoppen, zoals de cameraknop uitschakelen en meldingen verbergen om afleiding tijdens het gamen te vermijden. Mooi werk van Sony, en is het niet voor jou, dan schakel je het gewoon uit.

Die hard muziekfanaten

De Sony Xperia 1 III komt met dubbele luidsprekers die ook nog eens naar voren gericht zijn. Twee vliegen in één klap. De fabrikant verwerkt ze gewoon in de stevige schermranden aan de boven- en onderzijde, en je kan het niet beter hebben als je films en series wil afspelen op Netflix. Het 21:9-scherm is er speciaal voor gemaakt, en ook de luidsprekers zijn er dus op voorzien. Bij de Xperia 10 III, de midrange-telefoon, komt geluid alleen uit de onderste speaker, maar bij het toptoestel mag het dus ietsje meer zijn.

Toch moet gezegd dat de Sony Xperia 1 III niet de luidste speakers heeft die je kan vinden, en als je dat belangrijk vindt, dan wordt deze speaker niet jouw favoriet. Gelukkig klinkt de speaker wel goed, tenminste wanneer je Dolby Atmos aanzet in de instellingen. Doe je dat niet, dan lijkt het geluid een beetje kleurloos.

De 3,5 mm audiojack is bij deze telefoon ook een pluspunt, want lang niet iedereen heeft een paar draadloze oortjes of een draadloze koptelefoon in huis. Er zijn nog altijd liefhebbers van bedrade hoofdtelefoons, en Sony is die mensen niet vergeten met zijn toptoestel. Je kan in combinatie met je hoofdtelefoon ook 360 graden geluid instellen, ofwel geluid at van alle richtingen lijkt te komen. Sony is hier pionier in en werkt hiermee samen met Google. De Xperia 1 III is dus echt een van de beste keuzes voor de die hard muziekfanaat.

De accu schrijft beter niet naar huis

De Sony Xperia 1 III brengt je op het nippertje de dag door met zijn accu, en daar is het meeste mee gezegd. Tijdens mijn testperiode sloot ik de dag doorgaans af met 10 à 15 procent, maar er zijn dagen van intensief gebruik dat de telefoon het einde van de dag niet redde. De accuprestaties kan je dus eerder gemiddeld noemen, want de meeste van zijn concurrenten in het hoge prijssegment doen het beter.

En dat is jammer, want de telefoon pakt uit met een resem aan extra functionaliteiten die allemaal energie vreten. Het grote 4K-scherm op kop, samen met de focus op de camera en geluid. Daarbij komt dat de telefoon een lage maximale helderheid heeft, dus daar zal het al zeker niet aan liggen. Het kleine broertje, de Xperia 10 III, prezen we nog om zijn accu die het bijna twee dagen uitzingt, maar bij de Xperia 1 III is dat dus anders.

(Niet erg) snelladen

Jammer genoeg behoort deze telefoon ook bij de slechtste leerlingen van de klas als het om snelladen gaat. Sony belooft dat de 30 watt oplader de 4500 mAh accu voor de helft kan opladen in een halfuur tijd, maar in werkelijkheid lukt dat zelfs niet. Na ongeveer twee uur opladen heeft de Xperia 1 III een volle batterij, en dat is toch niet om over naar huis te schrijven. De telefoon biedt ook ondersteuning voor draadloos opladen.

Camera

Sony presenteert vier camerlenzen op de achterkant van zijn Xperia 1 III. Sony noemt ze Alpha-camera’s, verwijzende naar de naam van zijn systeemcamera’s, maar de lenzen werden door ZEISS geleverd. We zien net als andere jaren een trio van 12 MP camera’s, en het gaat dan om een hoofdsensor, groothoekcamera en telecamera. Zowel de hoofdcamera als telecamera zijn uitgerust met optische beeldstabilisatie. Als laatste is er nog een Time of Flight-camera (ToF) die portretfoto’s met onscherpe achtergrond maakt.

Met de telecamera heeft Sony ditmaal iets nieuw gebracht. De sensor heeft een variabel diafragma, namelijk f/2.3 en f/2.8. Dat kennen we van bij hoofdcamera’s van Samsung-toestellen in het verleden, maar we zagen het nog niet eerder bij telecamera’s. Het moet de camera helpen om bij twee zoombereiken optimale foto’s te maken. Namelijk bij 2,9x en bij 4,4x zoom.

• 12 MP hoofdcamera (f/1.7), OIS
• 12 MP groothoekcamera (f/2.2), OIS
• 12 MP telecamera (f/2.3/2.8)
• ToF-camera
• 8 MP selfiecamera (f/2.0)

Hoofdcamera

Sony is erg sterk in de belichting en kleuren van foto’s die de hoofdcamera neemt. De beelden hebben ook een goed dynamisch bereik, dat wil zeggen dat er een groot verschil is tussen grote en donkere elementen in een beeld. De hoofdcamera heeft ook een erg snelle focus die meestal scherpe foto’s aflevert met behulp van de optische beeldstabilisatie. Minder goed dan bij de meeste concurrentie is de mate van detail die een foto bevat, en dat is nadelig als je een beeld wil uitsnijden of een foto wil uitvergroten.

Groothoekcamera

Sony koos daarnaast voor een kwalitatieve groothoekcamera, en dat verwacht je ook van een telefoon in deze prijsklasse. Beelden met de groothoekcamera zijn eveneens prima belicht en hebben fraaie, natuurlijke kleuren. Alleen is ook details bij deze camera een minder aspect.

Telecamera bij 2,9x zoom

De telecamera met zijn variabel diafragma weet opnieuw indruk te maken met de belichting en kleuren, maar bij beide zoombereiken heeft de sensor andere problemen die roet in het eten gooien. Allereerst is er de focus die het wel vaker niet bij het rechte eind heeft, maar anderzijds missen beelden ook nog een scherpte. En geen klein beetje. Dat is jammer, en zeker als je weet dat Sony de camera al heeft uitgerust met optische beeldstabilisatie, want dat blijkt dus niet voldoende te zijn.

Telecamera bij 4,4x zoom

Het probleem zet zich verder bij een groter zoombereik. Best teleurstellend, want uitgerekend van de telecamera hadden we grote verwachtingen.

Portretfoto’s

Ik ben best tevreden van de portretfunctie en de mate waarin de camera het onderwerp van zijn achtergrond kan onderscheiden. De camera komt met oogdetectie en daarom kan je ook van huisdieren foto’s met het bokeh-effect maken. Het enige minpunt van deze fuinctie is zichtbaar in onderstaande foto. Er is geen ondersteuning voor HDR en daarom zijn beelden met duidelijk tegenlicht donkerder dan je zou willen.

Nachtbeelden

Sony heeft een heel conservatieve visie als het om nachtfoto’s gaat, en het gaat om een mening die vandaag vermoedelijk maar door een minderheid wordt gedeeld. Sony wil bij nachtfoto’s de donkere elementen niet helpen verlichten, en er is dus geen echte nachtmodus. Dat zorgt ervoor dat de telefoon heel waarheidsgetrouwe beelden neemt, maar bij heel donkere onderwerpen draait dat niet uit tot een goed resultaat. Je kan dan wel een langere sluitertijd en hogere iso-waarden kiezen om duisternis te bestrijden, maar dat is simpelweg niet voldoende. Beelden blijven relatief donker en zijn al snel onscherp tenzij je er een statief of tripod bijhaalt. Erg jammer, want dat doet de concurrentie beter.

Sony’s aanpak kan misschien scoren bij de fotografieliefhebber, omdat die beelden in de nabewerking naar hartenlust zelf kan optimaliseren, maar Sony had gebruikers toch minstens de optie kunnen geven om aan de hand van beeldverwerking nachtbeelden te verlichten. Dat in een aparte nachtmodus, lekker automatisch. Daar doe nooit kwaad mee. Het resultaat bestaat uit onscherpe foto’s in vergelijking met veel goedkopere Google Pixel 5.

Selfies

De Sony Xperia 1 III neemt goede selfies met de selfiecamera, en de sensor is goed opgewassen tegen tegenlicht. Dat is vaak een lastige uitdaging voor heel wat sensors aan de voorkant. Het enige wat we missen bij deze camera – het is stilaan een rode draad bij de Xperia 1 III – is detail. Met een 8 MP camera kan je an sich prima foto’s maken, maar verwacht geen detailrijk beeld. Verder werken portretselfies in principe goed, maar de camera heeft in dat geval geen HDR-functie, en dat zie je aan het dynamisch bereik.

Camera-app en fysieke knop

Sony’s Photo Pro-app is echt een verfrissende verschijning. De app ziet er in zijn Basic-modus uit als eender welke andere camera-app, maar zodra je naar manuele modus of andere cameramodi schakelt, geeft Sony je handmatige controle als bij een professionele camera. Je kan de sluitertijd aanpassen, de belichting, je kiest de focusmodus, iso-waarden en nog veel meer. Erg prettig om mee te werken, en zodra je alle mogelijkheden gewend bent, kan je er leuke beelden mee schieten. De kracht zit hem in de manier waarop je de camera-app naadloos kan wisselen van een eenvoudige interface naar geavanceerde functies.

Neem daarbij dan nog de handige cameraknop en fotografieliefhebbers krijgen een fijne ervaring wanneer ze foto’s nemen met de Xperia 1 III. De cameraknop zit op precies de goede plek, en net als bij professionele camera’s kan je hem eerst zacht indrukken om scherp te stellen alvorens je harder drukt om een foto te nemen. Het is geen zinloze extra maar echt een meerwaarde voor deze smartphone.

Video

De Sony Xperia 1 III is een van de beste telefoons om videobeelden te nemen. Toegegeven, hij schiet geen 8K-beelden zoals de meeste van zijn concurrenten, maar het bedrijf heeft daarentegen alle aandacht geschonken aan het verbeteren van 4K-opnames met de hoofdcamera. Je kan beelden filmen in die resolutie met maximaal 120 frames per seconde. Beelden zien er goed uit, met een degelijke belichting in de meeste omstandigheden, voldoende details en een natuurlijke kleuren. Sony kan dezelfde prestaties wel niet tonen in combinatie met de andere camerasensors, maar dat hoeft ook niet.

We hopen alleen wel dat Sony de volgende keer wat aan zijn videocamerasoftware doet. Je kan opnames maken met de Photo Pro-app en je krijgt er zelfs toegang tot uitgebreide functies, net als bij maar als bij de fotomodi. Alleen kan je pas van het volledig pakket aan filmfuncties gebruik maken in Sony’s Cinema Pro-app, een afzonderlijke applicatie dus. Die biedt niet eens gek veel meer, maar hij gooit wel de volledige interface om. Wat hadden we graag gezien als Sony die extra functionaliteiten gewoon integreert in de standaard camera-app, verscholen achter een pro-modus. Het zou alles overzichtelijker maken en veel vlotter voor de gebruiker.

Software

We hebben eigenlijk al veel gesproken over de eigen softwarefuncties en apps die Sony aan zijn telefoon toevoegt. Je hebt gameverbetering dat je meer controle geeft in games, een afzonderlijke app om meerdere apps op het scherm te tonen, de Cinema Pro-app en een aparte app waarmee je de kwaliteit van het geluid bij je hoofdtelefoon kan afstellen.

Daarmee hebben we het ook bijna gehad wat typische Sony-functies betreft, want voor de meeste functies doet de fabrikant beroep op de software van Google. De apps Foto’s, Berichten en telefoon zijn allemaal door Google gemaakt, en ook Discover is aanwezig op het startscherm. Dat is een overzicht van nieuwsartikelen. Het Japanse merk komt dan weer wel met een eigen muziekspeler in plaats van YouTube Music.

Verder is er nog de zijsensor, een balkje dat altijd als als overlay zichtbaar is in de interface. Je kan daarmee snel toegang krijgen tot je favoriete apps. Sony komt met heel wat instellingen om de zijsensor naar wens te laten werken. je kan de grootte, het uiterlijk en de gevoeligheid aanpassen. De balk kan ook voorspellen welke apps je wil gebruiken. Erg handig en goed uitgewerkt, maar als we kijken naar de overige instellingen van het startscherm dan vinden we welgeteld vijf functies om aan te passen. Van personalisatie is eigenlijk totaal geen sprake, en dat had dus wel beter gekund.

Op de Xperia 1 III krijg je met bloatware-apps- en games ta maken. Dat zijn spellen en apps die voorgeïnstalleerd worden. We zien twee apps van Amazon, Call of Duty Mobile, LinkedIn, Facebook, Booking.com en Tidal. Al deze apps kan je gelukkig weer verwijderen, maar op een telefoon uit deze prijsklasse zien we toch liever geen bloatware.

Updatebeleid

Sony wist voor heel wat onduidelijkheid te zorgen rond het updatebeleid. de Initiële berichten over slechts één versie-update bleken onjuist te zijn. De telefoon kan daarentegen rekenen op twee jaar versie- en beveiligingsupdates.

Al krijgt de smartphone jammer genoeg geen maandelijkse patches, en op het moment van schrijven draait de telefoon op de beveiligingspatch van april 2021. Dat kan toch echt wel beter als je naar concurrenten kijkt. Heel wat merken ondersteunen telefoons voor drie of zelfs vier jaar, en beveiligingspatches komen bij high-end telefoon vaak maandelijks binnen. Eenvoudig: koop beter geen Sony-telefoon van 1299 euro als beveiliging en nieuwe Android-versies belangrijk voor je zijn.

Conclusie

Sony’s Xperia 1 III lijkt wel een telefoon met heel wat durf. Sony presenteert het toestel onverschrokken en blijft geloven in de ideeën waar zijn vlaggenschepen al jarenlang voor staan. Het 21:9-scherm met 4K-resolutie, de focus op geluidskwaliteit en Sony’s geheel eigen visie van hoe een camera en zijn software moet werken. Het Japanse merk doet koste wat kost zijn eigen ding en kijkt heel weinig naar wat werkt bij de concurrentie.

Dat klink als een sterke filosofie in een markt naar heel wat merken juist wel naar elkaar kijken. Maar kan je Sony’s visie van een vlaggenschip nog echt gedurfd noemen als die strategie al jarenlang ongewijzigd is? En dat zonder al te veel succes en marktaandeel. Is Sony echt eigenzinnig, of kunnen we het beter ‘koppig’ noemen? Eind vorig jaar wist Sony zijn dalende verkoop voor het eerst in drie jaar te stagneren, maar het is geen geheim dat het merk al jarenlang geen pottenbreker is.

Toch heeft de Xperia 1 III wel een pakket aan troeven in handen. Het design van mat glas, de Google Assistent- en cameraknop, de sterke speakers en uitstekende prestaties van de telefoon. Daar tegenover staat dat de smartphone een eerder teleurstellend scherm heeft, een matig updatebeleid, een hoog prijskaartje en niet de beste cameraprestaties.

Sony doet erg zijn best om heel wat specifieke doelgroepen aan te spreken: van gamers, tot fotografen en muziekfanaten. Alleen maakt het bedrijf soms erg eigenzinnige koppige keuzes waardoor de Xperia 1 III er nooit in slaagt om echt die brede doelgroep echt succesvol aan te spreken. De telefoon duwt zichzelf telkens onbedoeld richting een niche.

Alternatieven voor de Sony Xperia 1 III zijn: de Samsung Galaxy S21 Ultra (v.a. 1131 euro), OPPO Find X3 Pro (v.a. 999 euro), Xiaomi Mi 11 (v.a. 722 euro), Motorola Edge Plus.

Sony Xperia 1 III kopen

De Sony Xperia 1 III is verkrijgbaar in de kleuren mat zwart en paars de kan besteld worden voor een adviesprijs van 1299 euro. Hij is te verkrijgen bij onder meer: Mobiel.nl, Belsimpel en Bol.com. Bij je aankoop krijg je tijdelijk een gratis Sony WH-1000XM3-koptelefoon t.w.v. 229 euro cadeau.