Duurzame finance groeit, maar hoofdzakelijk door overheden
Het is op zich goed nieuws: groene investeringen zitten in de lift. Dat blijkt in ieder geval uit onderzoek van de ING. Vooral in de EU, het Midden-Oosten en Afrika trekt men, na een flinke dip afgelopen jaar, weer de portemonnee voor groene investeringen. Groene obligaties lijken de drijvende kracht van deze ontwikkeling.
Ruim zevenhonderd miljard dollar
717 miljard dollar om precies te zijn, gaat er in 2023 tot nu toe om in duurzame financiële producten. Gedurende geheel vorig jaar was de totale waarde 1.537 miljard, en in 2021 bedroeg dit 1.788 miljard. Of we dit jaar boven de cijfers van vorig jaar uit gaan komen blijft nog even spannend. De aantallen gaan namelijk redelijk gelijk op. Investeringen zijn in de regel gevoelig voor schommelingen in het geopolitieke klimaat, en daar hebben we er de afgelopen tijd genoeg van gezien.
Europa is wat betreft duurzame investeringen een kartrekker. Dat komt hoofdzakelijk door de wetgevingen op dit gebied, die de investeerder voorzien van voldoende vertrouwen. Ook in het Midden-Oosten en Afrika is er dus gezonde groei te zien. In de Verenigde Staten staan de zaken er echter beslist minder rooskleurig voor. Daar is de uitgifte van groene obligaties met een vijfde gedaald vergeleken met de tweede helft van 2022. In de VS zien we op juridisch vlak een tegengestelde beweging die een verklaring voor stagnatie in groene investeringen biedt: hier wordt juist veel wetgeving ingevoerd die duurzame investeringen ontmoedigt.
Groei in duurzame finance bijna uitsluitend door overheden
De cijfers van het ING reflecteren een harde waarheid: op korte termijn valt er weinig te verdienen aan het ‘future proofen’ van de samenleving. Want ondanks de groei blijft groene finance extreem afhankelijk van overheidsgeld. Het kapitalistische economische model draait, kort door de bocht, nu eenmaal om het maximaliseren van groei om de waarde van investeringen zo snel mogelijk te doen stijgen. Aan de ene kant heeft dergelijk explosieve groei miljarden uit de armoede getrokken en heeft het de middelen gegenereerd om (in de westerse wereld) ziektes en honger nodig uit te bannen. Aan de andere kant is eeuwigdurende groei een onhoudbare illusie.
Sterker nog: het is dezelfde explosieve groei die ons nu dreigt de afgrond in te doen storten. Randfiguren mogen deze harde waarheid nog betwisten, maar in wetenschappelijke kringen twijfelt er nagenoeg niemand aan de aard noch de oorzaken van ons veranderende klimaat. Gezien het feit dat belasting ontduiken onder de rijke lui in ons midden meer een passie dan een hobby is, laken de overheden van de wereld het kapitaal (om even niet te spreken over de wil) om de energietransitie tijdig te doen voltrekken. Privékapitaal zal nodig zijn, maar zal dat geld over de brug komen gezien ons huidige economisch model alsmede de mindset die het stimuleert?